Chief Editor (Page 12)

Shirikisho la Vyama vya Ushirika Tanzania Bara (TFC) limezungumzia changamoto kubwa wanazokutana nazo kutokana na kukosa uwakilishi bungeni na Wizara ya Ushirika na kuomba kurejeshwa kwa wadhifa huo kama ilivyokuwa miaka ya nyuma.Continue Reading

Wakati mafuta ya petroli na dizelI yakishuka bei, Serikali imesema itaendelea kuweka mazingira wezeshi kuhakikisha upatikanaji wa huduma hiyo unazidi kuimarika.Continue Reading

Wakati Tanzania Bara ikiadhimisha miaka 63 ya Uhuru, ni wazi kuwa uwezo wa kujenga hoja wa Mwalimu Julius Nyerere ulikuwa kiini cha kufanikisha Uhuru wake kutoka kwa wakoloni wa Kiingereza Desemba 9, 1961.Continue Reading

Rais wa Tanzania, Samia Suluhu Hassan amewahamisha wizara mawaziri mbalimbali, manaibu katibu mkuu na kuteua mabalozi wapya watano.Continue Reading

Rais wa Zanzibar, Dk Hussein Mwinyi ameonya kuhusu ongezeko la magonjwa yasiyo ya kuambukiza, akisema hali ni mbaya na huenda ikazidi kuwa mbaya zaidi endapo hatua hazitachukuliwa na watu kutozingatia afya za miili yao.Continue Reading

Mwanza. “Tangu nimeanza kupanda miti mwaka 1959 nikiwa darasa la kwanza mpaka sasa nimepanda zaidi ya miti 1,700,000 kiasi kwamba sasa kila ninapokwenda huwa nakutana na watu wananiambia huu ni mti wangu nilipanda.”

Hayo ni maneno ya Padri wa Kanisa la Katoliki Jimbo la Geita, Thomas Bilingi wakati akisimulia namna alivyopanda miti zaidi ya 1,700,000 katika kipindi cha miaka 65.

Akizungumza na Mwananchi leo Disemba 7, 2024 baada ya kufanya matembezi ya kuhamasisha watu kutumia nishati safi jijini Mwanza, Padri Bilingi mwenye miaka 76 sasa, amesema alivutiwa kuanza kupanda miti baada ya kubaini miti ya matunda huleta ujirani mwema.

“Tangu kuzaliwa kwangu nyumbani nilikuta kuna mti wa matunda ambao kwa kilugha chetu unaitwa Sungwi, sasa watoto wa majirani walikuwa wakija nyumbani kula matunda hayo, nikaona kumbe miti ya matunda inaleta ujirani mwema na huduma mbalimbali,” amesema.

“Nilianza kupanda miti nikiwa na umri wa miaka 11 wakati naingia darasa la kwanza, mwaka 1959, katika shule ya msingi Kasisa iliyopo Buchosa, Mwanza, nikaja kuendelea nikiwa darasa la tano ambapo hapo nilianza kupanda miti kwa wingi,” ameongeza.

Padri Bilingi amesema miti hiyo ameipanda katika maeneo mbalimbali ambayo amekuwa akipita, mfano kwenye taasisi za elimu, dini, Serikali na maeneo binafsi.

“Baadhi ya shule nilizowahi kupanda miti ni shule ya msingi Kasisa, St Ambrose Mitere baada ya hapo nikaenda Nsumba sekondari, kila sehemu nilipokuwa naenda nilikuwa napanda miti na mara nyingi nilikuwa peke yangu, japo baadaye niliamua kushirikisha wenzangu tukawa kama kikundi nikishirikiana na Wakala wa Huduma za Misitu (TFS),” amesema.

Ameongeza: “Changamoto kubwa ambayo nilikuwa nikikumbana nayo ni kuchekwa, uharibifu wakati mwingine mifugo inapelekwa kwenye maeneo ambayo nimepanda miti. Changamoto nyingine ni wizi, japo hii wakati mwingine nilikuwa na furahia kwamba kama wanaiba mti ina maana anaenda kupanda nyumbani kwake, kitu ambacho ni kizuri,” amesema.

Hata hivyo, amesema mbali na kupanda miti, pia, huwa anahamasisha watu kupanda kupitia mahubiri, mafundisho na kuongea na mtu binafsi akiwaeleza umuhimu wake.

“Nikiwa nafundisha mfano leo Jumamosi, nina vipindi vya ndoa kanisani huwa nawapatia mti na kuwaambia wakapande, endapo ikitokea mti huo ukakauka basi na ndoa yao itakuwa imeishia hapo, huwa wanakuja wananiambia ndoa haijavunjika na mti wenyewe haujakauka,” amesema Padri Bilingi.

Kiongozi huyo wa kiroho amesema moja ya siri ya kuendelea kuwa hai mpaka sasa,ni kutokana na yeye kupanda miti ambayo inamsaidia kiafya na wakati mwingine kujitibu.

“Kupanda miti ipo kwenye damu ndio maana kuna muda huwa nakula majani ya miti hiyo kwa sababu inanisaidia kusafisha na kutibu kifua, mfano badala ya kutumia majani ya dukani mimi nachuma majani ya mti wa mchachai, nakunywa,” amesema.

Akizungumzia maisha ya padri huyo, mmoja wa wadau wa mazingira jijini Mwanza, William Missanga, mbali na kumpongeza amesema kwake kama kijana inamtia nguvu ya kuendelea kupambana kuhakikisha jamii inaondokana na matumizi ya nishati chafu, huku suala la upandaji miti akilipa kipaumbele.

“Ni jambo la kusisimua kwa mimi kama kijana, linanifunza mambo mengi na kunifanya nione bado dunia inanitaka. Bado nina safari ndefu ya kufikia rekodi ya mtu kama huyo kwa sababu sio jambo la kawaida linahitaji kujituma na kuwa moyo,” amesema Missanga.

Balozi wa Mazingira kutoka Ofisi ya Makamu wa Rais ambaye pia ni Mkurugenzi wa Taasisi ya MR Tree Foundation, Mrisho Mabanzo (Mr Tree) amesema siku 10 zilizopita amempoteza mama yake, chanzo kikiwa ni moshi uliokuwa unatokana na matumizi ya kuni na mkaa.

“Mama yangu alikuwa mfanyabiashara mkubwa sana wa mkaa mpaka ikawa inafikia wakati analipia miti ili kukata na kupata kuni, lakini madhara yake miaka 30 mbele tumejikuta tunatumia gharama kubwa kumtibu mpaka kumpoteza kwa sababu ya athari zilizobainika kuwa zimetokana na matumizi ya nishati isiyo salama kwa maana ya moshi wa kuni na mkaa,” amesema Mr Tree.

Akizungumzia takwimu, Mr Tree Amesema: “Asilimia 16 ya ardhi ya Tanzania imeelekea kuwa jangwa, zaidi ya ekari 469,000 zinaharibiwa kila mwaka kutokana na matumizi ya kibinadamu hasa matumizi ya kuni na mkaa, hivyo ni viashiria vinatuonyesha hali ya hatari ndiyo maana hali ya hewa haitabiriki.”

Askari mhifadhi misitu kutoka Wakala wa Huduma za Misitu (TFS) Kanda ya Ziwa, Maija Mkomwa amewataka wananchi kufika kwenye ofisi zao kwa ajili ya kujipatia miti bure ya matunda ya kupanda, huku akihimiza jamii kuachana na nishati chafu.

“TFS tunatoa wito kwa wananchi kwanza kutumia nishati safi kwa maana ya umeme na gesi lakini pia waondokane na nishati zinazoleta uharibifu wa mazingira, mfano kuni na mkaa,. Pia wananchi wapande miti kwa wingi kwa ajili ya kukabiliana na mabadiliko ya tabianchi,” amesema Mkomwa.

Naye Mkurugenzi wa Watengenezaji wa KuniSmart na JikoSmart kutoka kampuni ya Chabri Energy, Bernard Makachia ametoa wito kwa kampuni za gesi kupunguza gharama za mitungi ya gesi ili kuwawezesha Watanzania wengi kumudu kununua.Continue Reading

Mwanza. Zaidi ya watoto wachanga 1,452 walifariki dunia mwaka 2023 mkoani Mwanza huku sababu ya kukosa hewa na maambukizi, zikitajwa kuchangia vifo hivyo.

Akizungumza Novemba 5, 2024 wakati wa uzinduzi wa programu ya utoaji huduma za afya kwa watoto wachanga (NEST360) katika halmashauri tano za Mkoa wa Mwanza, Kaimu Mganga Mkuu wa Mkoa huo, Dk Silas Wambura amesema watoto hao walifia tumboni na wengine kufariki muda mchache baada ya kuzaliwa.

“Na sababu kubwa zinazochangia watoto hawa kufariki ni kukosa hewa, maambukizi na wakati mwingine wajawazito wanakuja wamechelewa kwenye vituo wakati wa kujifungua na wakati mwingine wanakuja vituo vya afya wakiwa wametumia dawa za kienyeji kuongeza uchungu,” amesema Dk Marwa.

Ameongeza kuwa wajawazito hao wanatumia dawa za kienyeji ili kuharakisha uchungu, hivyo dawa hizo zinawaathiri watoto wakiwa tumboni na wengine kufariki muda mfupi baada ya kuzaliwa.

“Na wakati mwingine hizo dawa zinasababisha kizazi kuchanika na kuhatarisha uhai wa mtoto kabla hajazaliwa, wakati mwingine ni maambukizi kwa sababu wanapotumia hizo dawa wengine wanaziweka ukeni, zile dawa zinaleta maambukizi yanayoweza kuwapata watoto wanapozaliwa na kufariki muda mfupi baada ya kuzaliwa,” ameeleza Dk Marwa.

Dk Marwa amewataka wajawazito kuwahi vituo vya afya wanapohisi dalili za uchungu kwa kuwa kuchelewa kwao husababisha wakati mwingine mtoto kumeza maji ya tumboni na kukisababishia kichanga kupata shida ya upumuaji.

“Mtoto asipopata huduma ya haraka anaweza kufariki kwa sababu mfumo wake wa kupumua una changamoto, kwa hiyo mpango huu utasaidia kuondokana na vifo hivi kwa sababu kwanza utawajengea uwezo watumishi wetu, pili utatusaidia kununua vifaa na vifaa tiba ambavyo kwa maeneo mengine bado ni changamoto,” amesema.

Kwa mujibu wa Mkurugenzi Mkazi wa NEST360 nchini, Dk Mariam Johari zaidi ya asilimia 80 ya watoto huzaliwa hospitalini, lakini bado watoto milioni 2.3 hufariki kila mwaka duniani.

“Asilimia 80 ya vifo hivi vinaweza kuzuilika. Tanzania imechukua hatua kubwa ya kupunguza vifo vya watoto wachanga ambavyo kwa mwaka 2004/5 vilikuwa vifo 32 kwa kila vizazi hai 1,000 na kupungua hadi vifo 24 kwa kila vizazi hai 1,000 mwaka 2002. Ili kufikia lengo la Maendeleo Endelevu la kuwa na vifo vya watoto wachanga visivyopungua 12 kwa kila vizazi hai 1,000 ifikapo mwaka 2030, Tanzania inapaswa kuimarisha juhudi zake,” amesema Dk Mariam.

Amesema awamu ya kwanza mpango huo ulitekelezwa mkoani Dar es Salaam, Mbeya na Kilimanjaro ambapo vitengo vya huduma za watoto wachanga vilipanuliwa, kutoa vifaa muhimu vya huduma, pamoja na kuwajengea uwezo wahudumu wa afya, awamu ya pili Zanzibar na Mwanza zikiongezwa.

“Katika awamu ya Pili nchini Tanzania, NEST360 imewekeza dola milioni 7.1 kusaidia juhudi za Serikali za kupunguza vifo vya watoto wachanga. Ufadhili huu utazinufaisha moja kwa moja hospitali 28. Hospitali 25 kati ya hizo ni katika mikoa minne ya Tanzania Bara na hospitali tatu Zanzibar,” amesema Dk Johari.

Amesema mpango huo unahusisha ukarabati miundombinu, ununuzi na utoaji wa vifaatiba, kujenga uwezo kwa madaktari na wahandisi wa vifaatiba ili kutoa huduma bora.

Akizindua mpango huo wa miaka minne kuanzia 2024 hadi 2028 katika Halmashauri za Buchosa, Sengerema, Misungwi, Nyamagana na Ilemala, Kaimu Katibu Tawala mkoani Mwanza, Chagu Nghoma amewataka wataalamu wa afya kutumia utaalamu wao ipasavyo kudhibiti vifo vya watoto wachanga.Continue Reading